Proces uczenia się języka jest procesem długotrwałym i wymagającym. Jeżeli chcemy posługiwać się wybranym językiem w sposób biegły, odpowiadający poziomowi native speaker’a (rodzimego użytkownika danego języka), to nie wystarczy nauczyć się kilkuset słów oraz paru struktur gramatycznych. Niestety musimy włożyć w taki proces nauki dużo więcej energii, zapału i przede wszystkim cierpliwości. Należy dogłębnie poznać powszechnie stosowane zagadnienia gramatyczne i leksykalne, jak również rozwijać cztery podstawowe umiejętności językowe tzn. mówienie, czytanie, pisanie i słuchanie.
Nauczyciel w tym procesie zdecydowanie pełni rolę przewodnika, który prowadzi ucznia przez wszystkie zawiłości i trudności wybranego języka. Tradycyjny system edukacji przyzwyczaił nas do nauczycieli pełniących rolę instruktorów i ekspertów językowych, którzy mają za zadanie kontrolowanie całego procesu edukacyjnego. Jest to charakterystyczne zwłaszcza podczas uczenia się języka przez młodsze dzieci, które z racji wieku wymagają większego nadzoru ze strony prowadzącego ich lektora.
Zarówno w nauczaniu zdalnym jak i tradycyjnym to nauczyciel odpowiada za sposób przeprowadzenia lekcji, jej organizację oraz przebieg jej poszczególnych etapów. To nauczyciel decyduje również jaki rodzaj materiałów edukacyjnych zostanie użyty podczas zajęć, a także który uczeń i przy jakim zadaniu będzie je wykorzystywał. Te elementy organizowania zajęć lekcyjnych są niezmienne niezależnie od formy tych zajęć.
W XXI wieku rozwinęła się jednak forma nauki zdalnej, która wymusiła na nauczycielach i lektorach zmianę podejścia do prowadzonej lekcji oraz przede wszystkim pełnionej podczas niej roli. Nauczyciel nadal decyduje jakie materiały zostaną użyte na zajęciach, chociaż obecnie są one głównie dostępne w formie interaktywnej. Na zajęciach zdalnych wprowadza się również nowoczesne technologie informacyjno-komunikacyjne w postaci gier interaktywnych, quizów, platform edukacyjnych oraz materiałów audio/video dostępnych na różnorodnych stronach internetowych.
Najważniejszą jednak zmianą podczas zajęć online jest zmiana roli i zadań nauczyciela. Podczas nauczania zdalnego nauczyciel nie może ograniczać się jedynie do przekazywania wiedzy, lecz musi pełnić nowe role takie jak rola doradcy i innowatora. Co więcej nauczyciel w nauczaniu zdalnym musi się charakteryzować owartością umysłu, zdolnością do autorefleksji oraz ciągłym dążeniem do poszerzania swojej wiedzy zwłaszcza w zakresie nowoczesnych technologii mających na celu ułatwienie rozwijania umiejętności językowych.
Głównym celem nauczyciela w procesie nauczania zdalnego jest również nie tylko zwiększanie wiedzy językowej ucznia, ale przede wszystkim rozwijanie jego autonomii w procesie uczenia się. Nauczyciel musi tworzyć środowisko edukacyjne skoncentrowane na uczniu. Należy unikać zbyt szybkiego omawiania materiału lub nadmiaru w jego prezentacji. Zajęcia muszą być ciekawe, aby wzbudzić motywację kursanta i utrzymać jego koncentrację przez całą jednostkę lekcyjną. W miarę możliwości należy też wprowadzać pracę w grupach/parach i dążyć do uniknięcia monotonii.
W nauczaniu zdalnym uczeń przejmuje większą odpowiedzialność za swoją naukę, zwiększa się jego samodzielność oraz autonomia. Poczynając od obsługi komunikatorów oraz platform językowych, a kończąc na samodzielnym odtwarzaniu materiałów cyfrowych przesyłanych przez lektora. Uczniowie często nie mają warunków odpowiednich do pracy zdalnej, łączą się na starych komputerach lub też przez telefon, z różnych powodów nie włączają kamerki internetowej co często uniemożliwia nauczycielowi kontrolę zachowań oraz pracy ucznia podczas zajęć.
Dlatego też rozwijanie u ucznia postaw samodzielności oraz przejmowanie odpowiedzialności za własną naukę staje się priorytetem nowoczesnego nauczania zdalnego. Świadome i efektywne uczenie się prowadzi do poczucie satysfakcji u ucznia związanej z procesem zdobywania nowej wiedzy. Większa autonomia w uczeniu się zapewnia także większe poczucie odniesienia sukcesu. Tymczasem lektor musi pracować nad zwiększeniem zaufania do swoich uczniów i wychodzić częściowo z roli osoby nadzorującej każdy element przebiegu danej lekcji na rzecz zwiększonej autonomii jej uczestników.
Źródła:
https://jows.pl/brepo/panel_repo_files/2022/06/21/ipbiun/007-jows-02-2022-toporek.pdf
https://domowa.edu.pl/metodyka-nauczania-zdalnego-jak-uczyc-online/
https://ceo.org.pl/organizacja-zdalnego-nauczania-rola-nauczyciela-wychowawcy-oraz-rodzin-uczniow-i-uczennic/
