
Marzeniem wszystkich uczących się obcych języków jest płynna komunikacja. Nacisk na to kładą pracodawcy wysyłający swoich pracowników na szkolenia językowe oraz sami kursanci, którym marzy się bezproblemowe zwiedzanie i podróżowanie. Jednak w nauce języka nie ma drogi na skróty. Jeżeli chcemy dobrze opanować dany język i osiągnąć w nim płynność i poprawność językową to musimy utrwalać wszystkie cztery umiejętności językowe jednocześnie.
Do najważniejszych umiejętności językowych oprócz mówienia należą również słuchanie, pisanie i czytanie. Uzyskanie płynności i poprawności językowej trzeba więc rozpocząć od otaczania się materiałami autentycznymi. Z czego słuchanie i czytanie możemy zaliczyć do tak zwanych umiejętności receptywnych, które umożliwiają nam przyswajanie nowych struktur gramatycznych i leksykalnych.
Na rynku istnieje wiele metod umożliwiających rozwijanie umiejętności mówienia lecz jeśli ważne jest dla nas nie tylko „co” mówimy, ale także „jak to mówimy” to należy skupić się też na czytaniu i słuchaniu ze zrozumieniem, a płynne oraz poprawne mówienie i pisanie potraktować jako kolejne etapy rozwoju językowego. W dzisiejszym artykule skupimy się na sposobach umożliwiających nam rozwijanie umiejętności czytania ze zrozumieniem.
Czytanie to jedna z najważniejszych sprawności językowych. Po pierwsze dlatego, iż pozwala ona nam na utrwalanie już wcześniej poznanych zagadnień gramatycznych oraz leksykalnych, a po drugie umożliwia pracę własną i samodzielne trenowanie języka. Dodatkowo, jest to czynność, która służy nam nie tylko do zdobycia pożądanych informacji, ale jest to również zajęcie relaksujące i poszerzające nasze horyzonty np. w zakresie kultury kraju, którego języka próbujemy się nauczyć.
Istnieje cały szereg tekstów z którymi uczeń spotyka się w trakcie swojej edukacji językowej, są to: listy, kartki, znaki i tablice informacyjne, reklamy, ogłoszenia, instrukcje obsługi, bilety, jadłospisy, programy, czasopisma, gazety, opowiadania, wiersze oraz inne teksty literackie. Czytając zapoznajemy się z wyżej wspomnianymi formami zwykle na dwa sposoby, albo w sposób ogólny żeby dowiedzieć się czego dotyczy dany materiał, albo w sposób selektywny szukając konkretnej informacji.
W nauce czytania ogromną rolę pełni nauczyciel języka, który dobiera materiał literacki odpowiedni do poziomu ucznia. Jest to niezwykle istotne zwłaszcza na początkowych etapach edukacji językowej, kiedy to uczeń może się jeszcze łatwo zniechęcić napotykając źle dobrane teksty. Nauczyciel ma za zadanie rozpoznać także zainteresowania kursanta i przedstawić mu takie teksty, które odpowiadają jego pasjom. Jest to dobra praktyka, która przyczynia się znacznie do utrzymania motywacji do nauki.
Sam proces rozwijania umiejętności czytania zależy w znacznym stopniu od działań nauczyciela. Nie tylko dobiera on właściwy materiał do analizy językowej, ale także powinien zastosować na zajęciach tak zwane techniki poprzedzające czytanie. Do najbardziej popularnych należą: rozmowa dotycząca obrazka związanego z tekstem, rozmowa na temat, któremu będzie poświęcony tekst, przewidywanie wyrazów jakie wystąpią w tekście, zastosowanie zagadek leksykalno-gramatycznych oraz skojarzeń tematycznych.
Po technikach poprzedzających czytanie przechodzimy już do samego czytania, podczas którego stosuje się także różnorodne metody. Czytając możemy wypisywać z tekstu tak zwane „wyrazy klucze”, na których opiera się całe znaczenie danego materiału. Innym sposobem jest wydobywanie głównej myśli tekstu poprzez wypisywanie 1-2 zdań, które ją definiują. Możemy także szukać informacji szczegółowych dotyczących tematu podanego przez nauczyciela.
Inne zadania charakterystyczne dla rozwijania sprawności czytania łączy się często z innymi sprawnościami. Mogą to być zadania typu „prawda/fałsz”, pytania i odpowiedzi, uzupełnianie zdań, sporządzenie planu treści, notowanie, czy też wypełnianie tabeli. Wszystkie te czynności odbywają się pod ścisłą kontrolą nauczyciela i zgodnie z zaplanowanym przez niego przebiegiem lekcji. To nauczyciel diagnozuje poziom poszczególnego ucznia i ustala rodzaj ćwiczeń właściwych dla danego kursanta.
Pracując nad umiejętnością czytania ze zrozumieniem należy przede wszystkim przeznaczyć na to odpowiednią ilość czasu. Oczywiste jest, że większe efekty przyniesie nam regularne czytanie autentycznych tekstów dostoswanych do naszego poziomu językowego. Należy także nauczyć się korzystać z tak zwanego „kontekstu” czyli sensu całego zdania, który często umożliwia nam zrozumienie nieznanego słowa. Jeśli kontekst zdania nam nie pomoże to trzeba sięgnąć do starej i sprawdzonej metody, a mianowicie pracy ze słownikiem, w którym sprawdzimy znaczenie nieznanych słów.
Źródła:
https://1000-slow.pl/blog/jak-zwiekszyc-swoje-umiejetnosci-czytania-w-jezyku-angielskim/
Hanna Komorowska; „Metodyka nauczania języków obcych”; Warszawa, 2005